Weststellingwerf: betere mogelijkheden voor zonne-energie

De gemeente Weststellingwerf wilde het toestaan van zonneprojecten in de gemeente sneller en eenvoudiger maken. Daarvoor moest ze belemmeringen in bestaande regelgeving wegnemen. Een pilot volgens een artikel van de Crisis- en herstelwet (Chw) maakte het mogelijk.

Situatie

Zonne-energie is duurzaam, innovatief en levert een bijdrage aan een groene economie. Maar zonne-energie komt er niet zomaar, trajecten hiervoor duren vaak lang en zijn ingewikkeld. In Weststellingwerf wilde de gemeente daarom op 3 samenhangende punten kunnen afwijken van bestaande wettelijke regels:

1. Door het plaatsen van zonnepanelen vergunningvrij te maken, zou een heel administratief traject overbodig worden. Dit bespaart de initiatiefnemer én de gemeente veel tijd.
2. Het plaatsen van de zonnepanelen moest wel passen binnen de regels van het bestemmingsplan. Daarvoor dacht de gemeente aan een facetplan voor zonne-energie, waarmee ze kon afwijken van de Wet ruimtelijke ordening. Door een verbrede reikwijdte toe te passen, konden bijvoorbeeld eisen van welstand in het ruimtelijk plan worden opgenomen.
3. De derde afwijking ging over tijdelijk gebruik, bijvoorbeeld in braakliggende gebieden. Door zonnepanelen daar tijdelijk toe te staan, ontstaan geen rechten die later gebruik van deze gronden belemmeren. Een termijn van 15 jaar leek nodig om de investering in zonnepanelen rendabel te maken. Daarom wilde Weststellingwerf tijdelijk gebruik voor een periode van 15 jaar toestaan.

De combinatie van deze 3 instrumenten moest het makkelijker maken om zonneprojecten uit te voeren in Weststellingwerf.

Waarom de Crisis- en herstelwet?

Om de plannen van de gemeente op het gebied van zonne-energie mogelijk te maken, moest ze op 3 samenhangende punten kunnen afwijken van bestaande wettelijke regels. De pilot met de 9e tranche van het Besluit uitvoering Crisis- en herstelwet (Bu Chw) bood uitkomst voor die punten.

Ervaringen en resultaten

De pilot heeft de gemeente Weststellingwerf geen windeieren gelegd. Al bleken niet alle ideeën uit te pakken zoals verwacht. Er zijn 2 zonneparken gerealiseerd dankzij de pilot: Zonnepark Noordwolde, met een oppervlakte van 5 hectare, en Zonnepark Wolvega, met een oppervlakte van 10 hectare.

De doorlooptijd van het administratief traject bleek inderdaad veel korter te zijn. Men kon bouwen binnen de kaders van het nieuwe bestemmingsplan en men bracht alle belanghebbenden vroeg op de hoogte. Daardoor bleven bezwaar- en beroepsprocedures uit en verliep het traject vrij soepel.

De pilot heeft uiteindelijk niet geleid tot een bestemmingsplan dat geldt voor het hele gemeentelijke grondgebied (facetbestemmingsplan). Het is toegepast op 2 concrete locaties. Per locatie zijn nu specifieke regels opgenomen in het bestemmingsplan, wat effectief bleek.

Van de termijn van 15 jaar die de gemeente oorspronkelijk voor ogen had, is uiteindelijk geen gebruikgemaakt. 15 jaar bleek toch te kort om tot een rendabele exploitatie te komen. De periode zou 25 of 30 jaar moeten duren.

Op dit moment kan de 9e tranche van de Crisis- en herstelwet niet meer worden toegepast. De gemeente bekijkt nu wat de mogelijkheden zijn voor een vervolg van haar zonne-energieambities.