Hilversum Spoorzone: organisch duurzaam ontwikkelen

De gemeente Hilversum wil de omgevingskwaliteit in de Spoorzone (postcodegebied 1221) verhogen. Het gebied moet straks bestand zijn tegen de gevolgen van klimaatverandering en de gezondheid van de bewoners moet verbeteren. Duurzaamheid staat in de Spoorzone centraal.

Situatie

Er is veel nodig om de Spoorzone te herontwikkelen tot een duurzaam, gezond en toekomstbestendig gebied. Maar het levert ook veel op. De gemeente Hilversum gaat er duurzame energie stimuleren, en een circulaire economie. Ze zet onder andere in op het aardgasvrij maken van gebouwen. De transformatie van het gebied maakt ruimte voor de bouw van 500 tot 1.000 woningen.

De gemeente kiest daarbij voor een werkwijze die vooruitloopt op de Omgevingswet. Ze gaat uit van een geleidelijke en organische ontwikkeling. Bewoners en bedrijven nemen zelf initiatief om daaraan bij te dragen. Thema’s als de energietransitie, circulair bouwen, veiligheid, gezondheid en natuur spelen een hoofdrol in de ontwikkeling van het gebied.

Stand van zaken

Het project ligt achter op schema. Dit komt onder meer doordat het maken van bestuurlijke keuzen meer tijd kost dan gedacht.

Waarom de Crisis- en herstelwet?

De Crisis- en herstelwet (Chw) maakt organische gebiedsontwikkeling mogelijk. Om de Spoorzone te ontwikkelen als gepland, moet Hilversum tijdelijk kunnen afwijken van grenswaarden. Bijvoorbeeld van de geluidsnormen in de Wet geluidhinder. Door de zone aan te wijzen als ontwikkelingsgebied, kan de gemeente de milieugebruiksruimte zo groot mogelijk maken. Voorwaarde is wel dat uit het bestemmingsplan blijkt dat het gebied binnen 10 jaar weer voldoet aan de milieunormen.

Ervaringen en resultaten

De gebiedsontwikkeling ‘nieuwe stijl’ in de Spoorzone blijkt lastiger dan gedacht. Er is meer tijd nodig, bijvoorbeeld voor het maken van goede bestuurlijke keuzes. Daardoor ligt het project achter op schema.

Toch zijn er al positieve resultaten te melden. Zo is er een leertraject gekoppeld aan het opstellen van het Chw-bestemmingsplan. Een belangrijke leersessie wordt ‘Denken vanuit integrale gebiedsontwikkeling’. Het gaat in de Spoorzone namelijk om veel grote gebiedsopgaven tegelijk: 12 unieke ontwikkellocaties en 3 buurtoverstijgende sleutelprojecten. Ook voor grote thema’s als de energietransitie, duurzame mobiliteit en klimaatadaptatie is het nodig dat het gebied als 1 geheel tot ontwikkeling komt.